Νέες υποδομές – Σχεδιάζοντας με το βλέμμα σε ένα άλλο (κλιματικό)
μέλλον
Η ενσωμάτωση της κλιματικής παραμέτρου στον σχεδιασμό των νέων
υποδομών με χρόνο ζωής περίπου 30-50 έτη, διευκολύνει την επιλογή των
υποδομών εκείνων που θα είναι αναγκαίες όχι μόνο για την παρούσα περί-
οδο αλλά και για δεκαετίες μετά (λ.χ. έργα ορεινής υδρονομίας σε περιοχές
που εκτιμάται ότι θα μειωθούν τα υδατικά αποθέματα, αντιπλημμυρικά έργα
σε περιοχές όπου διαπιστώνεται αύξηση στην ένταση και τη συχνότητα των
ακραίων καιρικών φαινομένων).
Παράλληλα θα αποκλείει υποδομές που δεν θα ανταποκρίνονται στις ειδικό-
τερες κλιματικές συνθήκες που βάσιμα εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν τόσο
βραχυπρόθεσμα όσο και μεσοπρόσθεσμα (λ.χ. τουριστικές εγκαταστάσεις
μεγάλης κλίμακας σε περιοχές με μείωση των υδατικών αποθεμάτων ή με
εξελισσόμενη διάβρωση των παρακτίων ζωνών).
Προστασία της επιχειρηματικότητας
Προτείνεται η δημιουργία μητρώου επιχειρήσεων του δημόσιου και, κυρίως,
του ιδιωτικού τομέα που θα πρέπει να προετοιμαστούν για την επικείμενη
αυστηροποίηση του συστήματος δικαιωμάτων εκπομπών αερίων θερ-
μοκηπίου.
Αν και η συγκεκριμένη παρέμβαση μοιάζει γραφειοκρατική, η σημασία της
για την έγκαιρη προετοιμασία των επιχειρήσεων για τη νέα περίοδο των
μειωμένων δικαιωμάτων εκπομπών άνθρακα, όπως αυτή περιγράφεται
επίσης στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, είναι κεφαλαιώδης. Επιση-
μαίνεται άλλωστε η σημαντική επιβάρυνση της ΔΕΗ (περίπου 1 δισ. ευρώ
για το διάστημα 2014-2018) και κατ’ επέκταση και των καταναλωτών για
την αγορά δικαιωμάτων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, λόγω της
χρήσης λιγνίτη.
Ήδη από το 2013 έχει καταργηθεί η δωρεάν διάθεση δικαιωμάτων εκ-
πομπών άνθρακα στους τομείς παραγωγής ενέργειας και θερμότητας
και έχουν περιορισθεί σε ετήσια βάση μέχρι το 2020, τα μερίδια (shares)
δωρεάν δικαιωμάτων για τη βιομηχανία υψηλών ενεργειακών απαιτήσεων
(τσιμέντο, χάλυβας, χημικά, τρόφιμα, κ.ά.) και τις αερομεταφορές, σε μία
γενναία, κατά άλλους ριψοκίνδυνη για τη βιωσιμότητα παραγωγικών τομέων,
προσπάθεια προκειμένου να μειωθούν οι εκπομπές άνθρακα.
Η Ελλάδα οφείλει να λάβει υπόψη την περαιτέρω μείωση των δωρεάν δι-
καιωμάτων για τη βιομηχανία υψηλών ενεργειακών απαιτήσεων, τις αερο-
μεταφορές και τη ναυτιλία. Μία τέτοια εξέλιξη έχει διττή ανάγνωση καθώς
σηματοδοτεί μία νέα πίεση στο κόστος παραγωγής (και ενδεχομένως στη
βιωσιμότητα κλάδων και επιχειρήσεων) αλλά και διαμορφώνει μία μείζονα
ευκαιρία για την ενσωμάτωση καθαρών τεχνολογιών και τη χρήση καθα-
ρών καυσίμων ώστε να περιορίζεται η ανάγκη για την αγορά δικαιωμάτων
εκπομπών.
Ιδιωτικές επενδύσεις με ανθεκτικότητα
Αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου για την ενίσχυση των ιδιωτικών επεν-
δύσεων ώστε να ενσωματωθεί η διάσταση της κλιματικής αλλαγής κατά
διττό τρόπο: (α) να αποφευχθούν επενδύσεις σε περιοχές που θα πληγούν
από τις μελλοντικές κλιματικές αλλαγές, ουσιαστικά οι μεσοπρόθεσμες και
μακροπρόθεσμες επενδύσεις να είναι θωρακισμένες έναντι των κλιματικών
αλλαγών (climate proofing) και (β) να ενισχυθούν επενδύσεις που ευνο-
ούνται από την κλιματική αλλαγή ή έχουν το δυναμικό να υποστηρίξουν
δράσεις προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή (λ.χ. μονάδες παραγωγής
ψυχρών υλικών για τα κτήρια και τις λοιπές υποδομές).
Λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα στην καθημερινότητα - Ο ρόλος
των πολιτών
Ο ετήσιος μέσος όρος εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα σήμερα στην
Ελλάδα, είναι περίπου 7 τόνοι ανά κάτοικο, ενώ θα πρέπει να μειωθεί στους
3 τόνους το 2030. Το σημαντικότερο μερίδιο στους 7 τόνους προκύπτει από
τους τομείς της ενέργειας και των μεταφορών, ενώ και οι καταναλωτικές
συνήθειες επηρεάζουν επίσης το ύψος των εκπομπών. Η ενημέρωση των
πολιτών για τις αλλαγές που μπορεί να πραγματοποιήσουν στην καθημερινή
τους ζωή, από την ενέργεια (και το είδος) που καταναλώνουν στις κατοικίες
τους, μέχρι τον τρόπο που κινούνται μέσα στην πόλη που ζουν και εργάζονται
και τις καταναλωτικές συνήθειες που συνθέτουν τον τρόπο ζωής τους, είναι
αναγκαία προϋπόθεση για την επίτευξη του στόχου για το 2030.
Πηγή: Έρευνα Διανόησις για Κλιματική Αλλαγή & Μετασχηματισμό Αναπτυξιακού Μοντέλου
Comments